Sindrom “nervoznog” creva (skraćeno IBS)

Profesor Vojislav Perišić
Specijalista pedijatrije

Ishrana primenom FODMAP dijete namenjena je pacijentima sa sindromom “nervoznog” creva. U prvi mah zvuči krajnje neobično činjenica da jabuka, kruška ili pak med mogu da škode detetu i dovedu do bola u trbuhu, nadimanja ili dijareje. Šta je zapravo zajedničko ovim namirnicama i da li su one baš za svakoga zdrave? Ove namirnice sadrže složene ugljenje-hidrate koji se ne vare u crevima, ali podležu fermentaciji, odnosno vrenju. Osim jabuke i luka, interesantno je da čak i blag čaj od kamilice, za koji su mnogi uvedeni da ne može da smeta, zapravo sadrži mnogo ovih ugljenih-hidrata i pravi tegobe pacijentima sa sindromom “nervoznog” creva.

Sindrom “nervoznog” creva (skraćeno IBS) je veoma čest kod dece i odraslih osoba. Čak oko 15% opšte populacije ima ovaj funkcionalni poremećaj. Ispoljava se bolom u trbuhu, nadutošću, gasovima, dijarejom, zatvorom ili pak kombinacijom ovih simptoma. Oni značajno narušavaju kvalitet života pacijenata i obavljanje dnevnih aktivnosti, zbog česte potrebe odlaska u toalet.

Kod sindroma “nervoznog” creva postoji problem u nervnim signalima između mozga i nerava u zidu creva, što dovodi do poremećaja u crevnom pražnjenju, bola i nekomfora. Neka deca su tzv. “hiper-reaktori”, te u odgovoru na stres reaguju intenziviranjem crevne peristaltike i grčevima.

Utvrđeno je da je hrana glavni faktor koji dovodi do simptoma “nervoznih” creva. Zapravo, radi se o namirnicama koje ne podležu varenju u tankom crevu, prelaze u debelo crevo, gde služe kao hrana crevnim bakterijama. Kao posledica toga dolazi do oslobađanja gasova i osećaja nadutosti trbuha. Značajne su takođe i osmotski aktivne namirnice koje zadržavaju vodu u crevima i dovode do eksplozivnih vodenih stolica.

Zbog svih do sada navedenih tegoba pacijenti sa sindromom “nervoznog” creva su izloženi čestim i brojim posetama lekaru. Koriste mnogobrojne lekove, čiji efekti neretko izostaju. Mišljenje je da su ovakva deca nervozna i anksiozna, a dešava se da se čak pod dijagnozom mentalne anoreksije upućuju psihologu ili dečjem psihijatru. Pacijenti primenjuju različite dijete, a često se savetuje ishrana sa što više biljnih vlakana, ali se pak dešava da im se zbog toga tegobe čak i intenziviraju.

Novi način tretmana IBS-a je razvijen 1999. godine na Univerzitetu Monash u Australiji, a predstavlja lečenje ovog funkcionalnog problema primenom odgovarajuće dijete koja se naziva FODMAP. Dosadašnji podaci ukazuju da primenom ove dijete kod 3/4 pacijenata dolazi do nestanka ili, pak, značajnog smanjenja intenziteta simptoma.

Naučnici ovog australijskog Univerziteta su identifikovali namirnice čije je konzumiranje povezano sa nastankom crevnih simptoma. Radi se uglavnom o slatkoj biljnoj hrani koja sadrži puno tzv. FODMAP ugljenih-hidrata.

Zbog svih do sada navedenih tegoba pacijenti sa sindromom “nervoznog” creva su izloženi čestim i brojim posetama lekaru. Koriste mnogobrojne lekove, čiji efekti neretko izostaju. Mišljenje je da su ovakva deca nervozna i anksiozna, a dešava se da se čak pod dijagnozom mentalne anoreksije upućuju psihologu ili dečjem psihijatru. Pacijenti primenjuju različite dijete, a često se savetuje ishrana sa što više biljnih vlakana, ali se pak dešava da im se zbog toga tegobe čak i intenziviraju.

Nov način tretmana IBS-a je razvijen 1999.godine na Univerzitetu Monash u Australiji, a predstavlja lečenje ovog funkcionalnog problema primenom odgovarajuće dijete koja se naziva FODMAP. Dosadašnji podaci ukazuju da primenom ove dijete kod 3/4 pacijenata dolazi do nestanka ili, pak, značajnog smanjenja intenziteta simptoma.

Naučnici ovog australijskog Univerziteta su identifikovali namirnice čije je konzumiranje povezano sa nastankom crevnih simptoma. Radi se uglavnom o slatkoj biljnoj hrani koja sadrži puno tzv. FODMAP ugljenih-hidrata.

FODMAP je skraćenica preuzeta iz engleskog govornog područja, a odnosi se na fermentabilne oligosaharide, disaharide, monosaharide i šećerne alkohole – poliole. Dakle, reč je o ugljenim-hidratima koji se slabo apsorbuju u crevima.

Kada ovi ugljeni-hidrati, koji ne podležu varenju u tankom crevu, dospeju u debelo crevo, zadržavaju vodu i dovode do dijareje. Takođe, bakterije u debelom crevu ih koriste kao svoju hranu, fermentišu ih, a kao posledica toga dolazi do oslobađanja velike količine gasova.

Stvoreni gasovi u crevima dovode so širenja crevnog zida, a to uzrokuje slanje nervnih signala u mozak. Oni doprinose nastanku nadutosti, osećaja bola i nekomfora u trbuhu.

Prva grupa ovih ugljenih hidrata su oligosaharidi, u koje spadaju fruktani i galaktani. Kod ljudi sa IBS-om postoji nedostatak enzima za varenje ovih ugljenih hidrata, te nesvareni prelaze u debelo crevo, gde podležu bakterijskoj fermentaciji.

Zbog svih do sada navedenih tegoba pacijenti sa sindromom “nervoznog” creva su izloženi čestim i brojim posetama lekaru. Koriste mnogobrojne lekove, čiji efekti neretko izostaju. Mišljenje je da su ovakva deca nervozna i anksiozna, a dešava se da se čak pod dijagnozom mentalne anoreksije upućuju psihologu ili dečjem psihijatru. Pacijenti primenjuju različite dijete, a često se savetuje ishrana sa što više biljnih vlakana, ali se pak dešava da im se zbog toga tegobe čak i intenziviraju.

Korisni tekstovi

Korisni tekstovi

Budimo u kontaktu

Pišite nam

Vaše mišljenje nam je važno! Budite slobodni da sa nama podelite svoje sugestije, pohvale ili primedbe i tako nam pomognete da unapredimo naše usluge i na što bolji način odgovorimo na vaše potrebe.

info@medilek-tim.rs

Telefon

Za sve hitne upite i pomoć, pozovite nas na broj telefona u nastavku. Naš tim će vam rado pomoći i pružiti sve informacije koje su vam potrebne.

+381 11 286 23 72+381 62 222 688

Posetite nas

Pedijatrija Medilek tim Zvezdara

Koste Trifkovića 1. Beograd
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Tu smo za vas!

Medilek tim

Radno vreme: Ponedeljak - Petak: 08-20h   
Subota - 09-18h    Nedelja 12-14h